หน่วยสนับสนุนนโยบายเอเปค
เมืองซีแอตเติล สหรัฐอเมริกา
9 สิงหาคม 2023

การค้าและพาณิชย์ในภูมิภาคเอเปคฟื้นตัวมาอยู่ที่ระดับ 4.9 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2022 แม้ว่าจะต่ำกว่าการคาดการณ์มูลค่าการค้าไว้ที่ 5.4 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐสำหรับปี 2022 ในเงื่อนไขที่ไม่มีโรคระบาด ตามรายงานของหน่วยสนับสนุนนโยบายเอเปคฉบับใหม่ ซึ่งมีการเตือนสมาชิกเอเปคถึงการเพิ่มขึ้นของมาตรการกีดกันทางการค้า

          คาร์ลอส คูริยามา (Carlos Kuriyama) ผู้อำนวยการหน่วยสนับสนุนนโยบายเอเปคกล่าวว่า “ภาคบริการเป็นหนึ่งในกลุ่มที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดในช่วงเวลาของการระบาดใหญ่ เนื่องจากได้รับผลกระทบจากมาตรการชั่วคราวต่าง ๆ เช่น การจำกัดการเดินทาง การปิดกิจการ การปิดพรมแดนและอื่น ๆ”

          รายงานระบุว่า แม้การฟื้นตัวของการค้าจะมากถึง 7 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ แต่การค้าที่เกี่ยวข้องกับการเดินทางกลับมีเพียงร้อยละ 50 ของมูลค่าทั้งหมดในปี 2019 และมูลค่าที่คาดการณ์ไว้ในปี 2022

          ภายหลังการลดลงถึงร้อยละ 81 ของมูลค่าการค้าระหว่างปี 2019-2020 จำนวนนักท่องเที่ยวระหว่างประเทศที่เดินทางมายังสมาชิกเอเปคลดลงร้อยละ 16.4 ระหว่างปี 2020-2021 เนื่องจากมาตรการพื้นที่พรมแดนที่เกี่ยวกับโควิด-19 เขตเศรษฐกิจหลายแห่งยังต้องเวลาอีกนานกว่าจะกลับมาเปิดใหม่อีกครั้ง

          ในทางกลับกัน ภาคการขนส่งมีแนวโน้มที่ดีขึ้น หลังจากมูลค่าลดลงจาก 9 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2019 เหลือ 7 แสนดอลลาร์สหรัฐในปี 2020 การค้าในภาคการขนส่งฟื้นตัวขึ้น 1.2 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2022 ซึ่งเกินจากการคาดการณ์ไว้ที่ 9 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ การนำเครื่องมือดิจิทัลมาปรับปรุงการเข้าถึงและการจัดการบริการที่เกี่ยวข้องกับการขนส่งและโลจิสติกส์มีส่วนสำคัญในการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจของสมาชอกเอเปค

          อย่างไรก็ตาม การค้าและธุรกิจการบริการอื่น ๆ ในภูมิภาคเอเปค ซึ่งรวมถึงการบริการวิจัยและพัฒนา การบริการที่ปรึกษาด้านวิชาชีพและการจัดการ และการบริการทางเทคนิคที่เกี่ยวข้องกับการค้าและการบริการธุรกิจอื่น ๆ เพิ่มขึ้นเล็กน้อยเป็น 9.7 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2020 จาก 9.5 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐตามที่บันทีกไว้ในปี 2019 และเพิ่มขึ้นเป็น 1.09 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2021 ซึ่งสูงกว่าการคาดการณ์

          อังเดรย์ เวอร์โจ (Andre Wirjo) นักวิเคราะห์ของหน่วยสนับสนุนนโยบายเอเปคให้ความเห็นว่า “มีหลายปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการค้าบริการ แต่ปัจจัยสำคัญประการหนึ่ง คือ นโยบายของรัฐบาล ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อภาคบริการต่าง ๆ แตกต่างกันไป”

          เวอร์โจยังกล่าวเสริมอีกว่า “3 ปีนับตั้งแต่เกิดโรคระบาด ขณะที่เราเห็นสมาชิกเอเปคเริ่มยกเลิกมาตรการชั่วคราวที่ใช้ในช่วงการระบาดของโควิด-19 เราได้เห็นข้อจำกัดทางการค้าที่ไม่เกี่ยวข้องถูกนำมาใช้มากขึ้น”

          มาตรการกีดกันทางการค้าที่เริ่มปรากฎขึ้นเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อการเข้ามาของต่างประเทศ การเคลื่อนย้ายของผู้คน การแข่งขันและ/หรือนำไปสู่มาตรการเลือกปฏิบัติอื่น ๆ

          ข้อจำกัดสูงสุดยังแตกต่างกันไปตามภาคส่วนต่าง ๆ และอาจจะเกี่ยวข้องกับข้อจำกัดเพิ่มเติมเกี่ยวกับอุปสรรคในการแข่งขันและ/หรือความโปร่งใสด้านกฎระเบียบ

          เวอร์โจอธิบายอีกว่า “แม้ว่าข้อจำกัดบางอย่างอาจจะถูกสร้างขึ้นสำหรับวัตถุประสงค์ของนโยบายที่ชอบด้วยกฎหมาย แต่เขตเศรษฐกิจอาจจะต้องการสำรวจว่าวัตถุประสงค์เหล่านี้จะบรรลุผลได้อย่างไร โดยไม่ส่งผลกระทบไม่พึงประสงค์ต่อการค้า โดยพิจารณาจากความเชื่อมโยงกับมาตรการเชิงนโยบาย”

          รายงานของหน่วยสนับสนุนนโยบายเอเปคยังเน้นย้ำอีกว่า แม้การค้ามักจะถูกวางไว้ในฐานะของความเป็นกลางในเรื่องเพศสภาวะ แต่ในทางปฏิบัติแล้ว ผู้ชายมักจะได้รับผลประโยชน์จากการค้ามากกว่าสตรี และผู้หญิงยังมีบทบาทน้อยกว่าในภาคบริการที่มีการแลกเปลี่ยนมากที่สุด

          เวอร์โจกล่าวทิ้งท้ายว่า “เป็นเรื่องสำคัญที่จะต้องดำเนินการการอำนวยความสะดวกทางการค้าต่อไป ในขณะที่สมาชิกเอเปคติดตามข้อจำกัดต่าง ๆ ที่ส่งผลกระทบต่อการค้าบริการ เห็นได้ชัดว่าการค้าไม่ได้ครอบคลุมโดยสารัตถะและจำเป็นต้องดำเนินการเพื่อเพิ่มการมีส่วนร่วมของกลุ่มเฉพาะในสังคม”

หมายเหตุ

ผู้สนใจอ่านรายงาน Monitoring Pandemic Recovery Under the APEC Services Competitiveness Roadmap (ASCR) ฉบับเต็มของหน่วยสนับสนุนนโยบายเอเปค สามารถอ่านได้ที่ https://www.apec.org/publications/2023/08/monitoring-pandemic-recovery-under-the-apec-services-competitiveness-roadmap-(ascr)

รายการอ้างอิง

Policy Support Unit. (9 August 2023). New Report Highlights More Trade Restrictive Measures in APEC Region. Retrieved from https://www.apec.org/press/news-releases/2023/new-report-highlights-more-trade-restrictive-measures-in-apec-region

แปลและเรียบเรียงโดย

นายศิวศิลป์ จุ้ยเจริญ, นักวิจัย

สถาบันอาณาบริเวณศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์